Parametrenin Tanımı
Sosyal hayatta, temel bilimlerde, matematikte ve bilgisayar bilimlerinde sıkça kullanılan bir terim olan parametre, çokça rastlanılan nicel ve nitel özelliklerin tanımlanması ile ortaya çıkmıştır. İnsan hayatındaki nesneler nicel ve nitel yönlenden tanımlanırken çeşitli tanımlamalara ihtiyaç duyulmuş ve bu tanımlamalar yeni bir terim ihtiyacını doğurmuştur. Bir nesne betimlenirken nicel ve nitel özelliklerinin altında daha öznel olarak parametrelerle betimlenir yani parametre nitel ve nicel kavramlarının alt kümesi şeklinde bir tanım yapmak mümkündür.
Parametre teriminin farklı alanlarda kullanılması farklı tanımlamalar getirilmesine yol açmıştır. Sosyal bilimlerde parametre, “bir değişkenin tüm evren içindeki özeti” ifadesiyle tanımlanır. Matematikte ise parametre, bir fonksiyondaki değişkenler dışında farklı harfli ifade gösterilip sayısal değer içeren ifadeler bütünü, denklem unsurlarıdır. Birden fazla değişkeni bağlayan ortak değişken de parametre olarak adlandırılır. Parametreler matematikte bilinmeyene ulaştıran araçlardır, net bilgiler ifade ederler ve denklem veya fonksiyon içinde sabit değerler alırlar. Öte yandan bilinmeyen parametreler denklem içindeki değişkeni etkilemeyecek durumda olan bilinmeyen değerlerdir.
Örnek olarak, f(x)’=ax2+bx+C denklemindeki “a”,”b” ve “C” değerleri denklemde katsayı belirten parametrelerdir ve fonksiyon bir türev işlemi ifade ettiği için “C” parametresi denklemin sonucunu değiştirmez ve “x” bilinmeyeni gibi değişken değildir.
Bilgisayar bilimlerinde parametre teriminin tanımı yapılırken hem matematikten hem de sosyal bilimlerden yardım almak gerekmektedir. Parametre terimi neredeyse tüm programlama dillerinde kullanılan önemli bir terim durumundadır. Fiziksel bir nesnenin özelliklerinin betimlendiği gibi kodlanan bir nesnenin de çeşitli özelliklerinin tanımlanması gerekmektedir. Bilgisayar bilimlerinde tanımlanan bu özelliklere “parametre” denir. Parametreler sayısal bir değer olduğu gibi “string” tipinde yazısal ifadeler de olabilir.
Örneğin kırmızı bir araba ele alınacak olursa; araba nesne, renk parametre ve kırmızı da renk parametresinin değeri şeklinde düşünülebilir. Aynı bu şekilde kodlama yaparken tanımlanan bir nesneye de parametre ismindeki özellikler atanır ve her bir parametre içinde bir değer barındırır.
Parametrenin Programa Dillerindeki Yeri ve Anlamı
Programlama dillerinde parametreler en çok fonksiyon komutlarında kullanılır. Fonksiyon içine tanımlanan bir veya daha fazla parametre fonksiyon içinde işleme tabi tutularak bir sonuç dönmesi beklenir. Fonksiyon içindeki işleme giren sayısal değerler sonradan değiştirilebilir veya sabit değerler olarak tanımlanabilirler. Fonksiyon içindeki işleme giren bu değerleri belirten ifadelere “parametre” denir. Fonksiyon içindeki işleme sonradah parametre olarak iletilen değerler olabilir. Fonksiyon ilk tanımlandığı andan sonra işlem içindeki parametreler değişmesi gerekebilir. Fonksiyon içindeki işleme sonradan iletilen ve yeni parametre değerini alan bu ifadelere “argüman” denir.
Yukarıdaki örnek, bir sayının karesini alma işlemini gerçekleştiren bir fonksiyon yapısına aittir. Bu fonksiyonda “sayi” ifadesi bir parametredir. Parametreler bu örnekteki gibi ilkel şekilde oldukları gibi bir nesne halinde de olabilir. Nesne halinde olması demek “array” cinsinden tanımlanmış olması gerektiği anlamına gelir. Fonksiyonun tanımlandığı kural boyunca array içindeki değerlerin döndürülmesi mümkün olacaktır. Aynı şekilde bir fonksiyon başka bir fonksiyon içinde parametre olarak da kodlanabilir. Matematik işlemlerinde olduğu gibi, f(f(x)) mantığıyla çalışacaktır.
map fonksiyonu iki parametreli bir fonksiyondur.
Değişken olarak tanımlanan “çarpım” fonksiyonu, “map” fonksiyonunun içindeki “f” parametresiyle değiştirilmiş ve başka bir fonksiyonda parametre özelliğini almıştır. “map” fonksiyonundaki “d” parametresi yerine de “[0,1,2,5,10]” arrayi iletilmiştir. “map” fonksiyonu sonucunda “[0,1,8,125,1000]” değerlerine sahip array dönecektir.
HTML kodlamalarında parametreler daha önceden bahsedilen nesnenin özelliğini belirtir şeklindeki tanımlama mantığıyla çalışır. Yazılan bir nesnenin özelliği parametreler aracılığıyla bildirilir. Bir fonksiyon içine tanımlanmaz. HTML kodları birer element (nesne) oluşturma yapısıyla yazıldığı için fonksiyon şeklindeki davranış belirtilen ifadelerin çalışmadığı muhakkak bilinmektedir. Fakat parametre ifadesi her zaman aynı doğrultuda kullanılmaktadır. Bu bağlamda HTML içinde parametreler, etiketler arasına alınmış her hangi bir elementi (nesneyi) tanımlamak için kullanılan unsurlar olarak ortaya çıkmaktadırlar.
Örneğin;
şeklinde tanımlanan bir body elementinin “align” parametresindeki değeri “center” dır. Yani “body” elementinin hizalama özelliği merkez şeklinde tanımlanmıştır. Aynı şekilde “p”, “div”, “button” vs. gibi HTML yapılanmasındaki etiketlerin tamamının özellik belirten ifadeleri bulunabilir.
HTML elementlerinin parametreleri CSS ile de güncellenebileceği için bu parametrelerin CSS dosyalarında yer alacağı da söylenebilir.
